مانده مرخصی چیست؟
مرخصی و بایدها و نبایدها آن همیشه در میان بحث‌های مهم در شرکت‌ها است و خب بسیاری از افراد هستند که هنوز هم با قوانین آن آشنایی ندارند. یکی از مواردی که همیشه در بحث مرخصی در قانون کار مطرح است، بحث مربوط به مانده مرخصی یا بازخرید مرخصی است. در این مقاله قصد داریم تا درباره این موضوع صحبت کنیم و شما را با نحوه محاسبه آن آشنا کنیم.
مانده مرخصی چیست؟
در زمان محاسبه مانده مرخصی این امکان برای کارمندان فراهم است که بخشی از مرخصی‌های استحقاقی استفاده نشده خود را به سال بعد منتقل کنند و یا اینکه معادل ریالی آن را دریافت کنند. مانده مرخصی دقیقا به همین مرخصی‌های مانده کارمندان اشاره دارد.
طبق ماده ۶۶ قانون کار، تنها ۹ روز از مانده مرخصی کارمندان به سال منتقل می‌شود و هر کارمند مجاز به ذخیره مرخصی خود تا سقف ۱۵ روز است. این در حالی است که این موضوع درست برای یک سال کاری محاسبه می‌شود و اگر کارمندی به مدت ۹ ماه کرده باشد، این امکان برای وی به این شکل فراهم نخواهد بود.
یکی از اهداف قانون گذاران برای قوانین مربوط به انواع مرخصی در قانون کار، این بوده که سلامت کارمند در اولویت قرار بگیرد و کارمند تا جایی که برای سلامت او خطری نداشته باشد، از تمام مرخصی‌های خود استفاده کند. به همین خاطر است که تعداد روزهایی که کارمند و کارگر می‌توانند به عنوان مرخصی به سال بعد انتقال دهند و یا معادل ریالی آن را از کارفرمای خود دریافت کنند، کم است.
نحوه محاسبه مانده مرخصی
برای محاسبه نحوه مانده مرخصی یک مورد حتما باید در نظر گرفته شود؛ اینکه کارمند حتما یک سال کاری را با شرکت گذرانده باشد. به عنوان مثال، تصور کنید کارمندی کمتر از یک سال برای شرکتی کار کرده باشد؛ طبق ماده ۶۶ قانون کار، امکان ذخیره ۹ روز از مرخصی‌های مانده برای افرادی فراهم است که یک سال از کار آنها با شرکتی گذشته باشد. بنابراین، ذخیره ۹ روز مانده مرخصی برای کمتر از یک سال کاربرد ندارد. در چنین قراردادهایی باقی مانده روزهای مرخصی کارگر از ۲۶ روز به عنوان مانده مرخصی محاسبه می‌شود.
اما تصور کنید که فردی یک سال با شرکتی همکاری داشته است و از ۲۶ مرخصی استحقاقی خود ۱۵ مرخصی را استفاده کرده است. در این حالت، وی ۱۱ مرخصی استفاده نشده دارد که تنها می‌تواند ۹ مرخصی خود را به سال بعد انتقال دهد. در این حالت کارمند می‌تواند دو مرخصی خود را تا قبل از پایان سال استفاده کند.
محاسبه بازخرید مرخصی
با توجه به ماده ۷۲ قانون کار، دریافت بازخرید مرخصی در زمان فسخ قرارداد، اتمام کار، بازنشستگی، تعطیلی کسب‌وکار و از کار افتادگی صورت می‌پذیرد. در صورتی که قرارداد بین کارمند و کارفرما به پایان برسد و هر دو طرف توافقی برای تسویه حساب داشته باشند، علاوه بر تسویه حقوق و سنوات، بازخرید مرخصی نیز باید محاسبه و پرداخت شود.
اما اگر کارمندی بخواهد به کار خود را شرکتی ادامه دهد، طبق ماده ۶۶ قانون کار بازخرید مرخصی در زمان اشتغال معمولا صورت نمی‌پذیرد و روال به این صورت است که مانده مرخصی به سال بعد انتقال پیدا می‌کند و در حساب مرخصی‌های او ذخیره می‌شود. فرمول محاسبه بازخرید مرخصی طبق قانون کار به شرح زیر می‌باشد:
تعداد روزها مرخصی * (حقوق پایه یک روز + بن کارگری + مسکن + (پرداخت‌هایی اعم از ایاب و ذهاب _ هزینه غذا و … ) ) = محاسبه نرخ مرخصی
فرمولی که در بالا مشاهده می‌کنید، ممکن است کمی گمراه‌کننده باشد و در حوصله همه افراد نگنجد که بخواهند با این فرمول بازخرید و مانده مرخصی خود را محاسبه کنند. برای این منظور، محاسبه آنلاین مانده مرخصی کار محاسبه را بسیار آسان‌تر از قرار دادن اعداد و ارقام درون این فرمول می‌کند و همچنین سرعت در محاسبه را نیز افزایش می‌دهد.
ماشین حساب ایران‌سلری برای محاسبه بازخرید مرخصی پیشنهاد ما به شما برای به دست آوردن رقم بازخرید مرخصی است. کار با این ماشین حساب بسیار آسان است و تنها نیاز است که میزان دریافتی روز و همچنین باقیمانده مرخصی خود را در بخش‌های مورد نظر قرار دهید، تا به رقم بازخرید مرخصی خود برسید.
آیا مانده مرخصی شامل مالیات می‌شود؟
در مورد مالیات مانده مرخصی، در قانون ماده‌ای در نظر گرفته شده است. بر اساس قانون کار و ماده ۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم، حقوق و مبلغ مرخصی‌های مانده مشمول مالیات نمی‌شوند و از آنها مبلغی بابت مالیات کسر نمی‌شود.
آیا مبلغ بازخرید مرخصی به ورثه متوفی تعلق می‌گیرد؟
در صورتی که کارمند و یا کارگر فوت شود، مبلغ بازخرید مرخصی وی طبق نرخ حقوق روز برای وی محاسبه می‌شود و به ورثه او داده می‌شود. برای دریافت آن نیز ورثه باید طبق قانون عمل کنند و تمام کارهای مربوط به انحصار وراثت را انجام دهند.
آیا از باقیمانده مرخصی جهت رد کردن بیمه یک ماه می‌توان استفاده کرد؟
تمام مرخصی‌های استحقاقی کارمندان و کارگران جزء روزهای کاری آنها محاسبه می‌شود و در صورتی که کارمند حتی از آنها استفاده نکنید نیز، باید بیمه برای آنها رد شود و حقوق آن را دریافت نماید. در نتیجه بیمه تامین اجتماعی به ایشان تعلق می‌گیرد.
با سلام
ضمن تشکر از مطالب مفیدتون
بنده( طبق قانون کار)بصورت شیفتی کار میکنم و ماهیانه ۱۵درصد حق شیفت می گیرم میخواستم ببینم آیا موقع محاسبه مبلغ ذخیره مرخصی حق شیفت نیز در نظر گرفته خواهد شد.