چگونه باهوش‌تر شویم: ۱۰ راه برای تقویت هوش

منتشر شده در اسفند ۰۰

معمولا افراد با عدد مشخصی از ضریب هوشی به دنیا می‌آیند و این موضوع به ذهن کسی خطور نمی‌کند که این امکان وجود دارد تا بتوان میزان ضریب هوشی را بالاتر برد. این در حالی است که باید قبول کرد که برخی از همان دوران کودکی به عنوان باهوش شناخته می‌شوند و با ضریب هوشی بالایی به دنیا می‌آیند.

فهرست مطالب

اما با این حال، هوش یک ویژگی ثابت و مشخصی نیست. هوش و به طور خاص ضریب هوشی یک توانایی قابل تغییر و انعطاف پذیر است که کاربرد آن در یادگیری و فعالیت‌های مغزی است که به مرور زمان می‌تواند بهبود پیدا کند. نکته کلیدی این است که برای افزایش میزان ضریب هوشی و به اصطلاح باهوش شدن باید روی عادت‌های سبک زندگی خود کار کنید و مغز خود را به این سبک زندگی عادت دهید. تغییر برخی عادات باعث بهبود هوش کلی شما می‌شود که به طور خاص روی دو نوع هوش اثر بسیار دارد که این دو نوع عبارت‌اند از:

هوش متبلور: هوش متبلور به دایره لغات، دانش و مهارت‌های شما اشاره دارد. هوش متبلور معمولاً با افزایش سن افزایش می‌یابد.
هوش سیال: هوش سیال توانایی شما برای استدلال و تفکر انتزاعی است.

ضریب هوشی چیست؟

برای پاسخ به سوال ضریب هوشی چیست باید بگوییم که، ضریب هوشی معیاری برای سنجش هوش و پتانسیل فکری یک فرد است. این اندازه گیری در دهه ۱۹۰۰ توسط یک روانشناس فرانسوی به نام آلفرد بینه رایج شد.

ضریب هوشی با استفاده از تست‌های معتبر و روانشناسان اندازه گیری می‌شود. تست‌های استاندارد هوش شامل موارد زیر می‌شود:

تست هوش توانایی شما در استدلال، درک ایده‌ها و حل مسائل را اندازه گیری می‌کند. در بیشتر موارد، ضریب هوشی به طور کلی در طول زندگی ثابت در نظر گرفته می‌شود و معیاری برای مقایسه شما با دیگر افراد در گروه همسالانتان است. اما این اشتباه است و می‌توان با کارهایی این عدد را بهبود داد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با روش‌هایی آشنا کنیم که با کمک آنها می‌توانید خود را باهوش‌تر کنید و هوش خود را تقویت کنید.

بیشتر بخوانید: ۱۵ مورد از مزایا و معایب تست هوش

۱. به طور منظم ورزش کنید

اینکه بدن خود را به صورت مداوم فعال نگه دارید، یکی از بهترین راه‌ها برای بهبود عملکرد مغز است. ورزش سبک باعث افزایش فعالیت در هیپوکامپ (بخش مربوط به یادگیری مغز) می‌شود که در حافظه نقش بسیار مهمی دارد. ورزش و تمرینات ورزشی، همچنین ارتباط میان هیپوکامپ و سایر نواحی مغز را بهبود می‌دهد.

ورزش همچنین باعث افزایش حجم هیپوکامپ می‌شود. فعالیت هوازی باعث رشد نورون‌ها می‌شود که ساختار و عملکرد مغز را تقویت می‌کند.

مسلما برای کسب مزایای ورزش و البته لذت بردن از این فعالیت بدنی، باید آن را در برنامه روزانه خود قرار دهید. خبر خوب این است که برای بهره‌مندی از مزایای آن، حتما نیاز نیست که سراغ ورزش‌های سنگین بروید. برخی از ورزش‌های مناسب برای شروع این تغییر عبارت‌اند از:

پیاده روی
یوگا
کوه نوردی
تمرینات با استفاده از وزن بدن

۲. خواب کافی داشته باشید

برای بهبود عملکرد شناختی، خواب یکی از مهم‌ترین عوامل است. وقتی می‌خوابید، مغزتان تمام اتفاقات روز را مرور و تثبیت می‌کند. خواب کافی، همچنین توانایی مغز شما برای یادگیری اطلاعات جدید پس از بیدار شدن از خواب را افزایش می‌دهد.

در واقع، خواب کافی آنقدر مهم است که در مطالعه‌ای مشخص شد که حتی کم خوابی خفیف بر حافظه فعال تأثیر منفی می‌گذارد و می‌تواند آن را ضعیف کند.

۳. مدیتیشن کنید

یکی دیگر از راه‌ها برای باهوش‌تر شدن، مدیتیشن است. مدیتیشن با عملکرد اجرایی بهتر و بهبود حافظه ارتباط دارد. نکته جالب در مورد مدیتیشن این است که این اثرات تنها پس از چهار روز مدیتیشن دیده می‌شود.

محققان حدس می‌زنند که این اثرات شناختی ناشی از اثر مثبت مدیتیشن روی روح و روان است. برای انجام مدیتیشن حتما نیاز به شرکت در کلاس‌های خاص نیست و در خانه نیز می‌توانید این کار را با ویدیوهای بسیار انجام دهید.

۴. قهوه بنوشید

آدنوزین یک ماده شیمیایی در مغز است که ترشح مواد محرک در مغز را متوقف می‌کند. کافئین موجود در قهوه، تولید آدنوزین را متوقف می‌کند، در نتیجه پس از نوشیدن قهوه انرژی بیشتری دارید و می‌توانید فعالیت‌های خود را با انرژی بالاتری انجام دهید. این ویژگی حتی می‌تواند به تقویت یادگیری و عملکرد ذهنی نیز کمک کند.

مصرف کافئین حتی می‌تواند باعث بهبود توجه شود، که به شما کمک می‌کند تا کارهای خود را با تمرکز بیشتری انجام دهید و دریافت اطلاعات جدید از سمت مغز شما بهبود پیدا کند.

با این حال، بهتر است قهوه را در حد اعتدال مصرف کنید. نوشیدن بیش از حد قهوه و دریافت مقدار بالای کافئین می‌تواند اضطراب را افزایش دهد و شما را عصبانی کند.

۵. چای سبز بنوشید

نوشیدن چای سبز نیز می‌تواند روی عملکرد مغز شما اثر مثبت بگذارد. برخی از این اثرات به دلیل کافئین موجود در چای سبز است که به مقدار کم وجود دارد. چای سبز همچنین سرشار از یک ماده شیمیایی به نام اپی‌گالوکتشین گالات (EGCG) است.

اپی‌گالوکتشین گالات می‌تواند رشد آکسون‌ها و دندریت‌ها را در سلول‌های عصبی تسهیل کند. آکسون‌ها و دندریت‌ها رشته بلند و باریکی هستند که پیام‌های الکتریکی را از سلول‌های عصبی به بیرون هدایت می‌کنند تا بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند و وظایف شناختی را تکمیل کنند.

علاوه بر این، چای سبز توجه و حافظه را افزایش می‌دهد. این مزیت به احتمال زیاد به دلیل وجود ترکیبات مفید در چای سبز به جای یک ماده واحد است.

۶. غذاهای غنی از مواد مغذی بخورید

یکی دیگر از راه‌هایتقویت هوش و سلامت مغز، خوردن غذاهای حاوی مواد مغذی است که از عملکرد مغز حمایت می‌کنند. این شامل غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، فلاونوئیدها و ویتامین K می‌شود.

اسیدهای چرب امگا ۳

چربی‌های امگا ۳ از ترکیبات اصلی ساختار مغز هستند. اگر می‌خواهید این ماده را در برنامه غذایی خود قرار دهید تا بتوانید خود را باهوش‌تر کنید، سراغ این خوراکی‌ها بروید:

ماهی چرب
صدف
جلبک دریایی
تخم کتان
آووکادو
آجیل

فلاونوئیدها

فلاونوئیدها ترکیبات گیاهی هستند که مزایای بسیاری برای سیستم عصبی انسان دارند. ثابت شده است که فلاونوئیدها روی عملکرد شناختی اثر مثبت دارند، که از جمله آنها می‌توان به افزایش عملکرد اجرایی و حافظه اشاره کرد. منابع غنی از فلاونوئیدها عبارت‌اند از:

میوه‌های خانواده بری
چای
کاکائو
دانه سویا
حبوبات

ویتامین K

ویتامین K در بقای سلول‌های مغز و عملکرد شناختی نقش مهمی دارد. برای اینکه این ماده را در برنامه روزانه خود قرار دهید، خوب است سراغ سبزی‌هایی مانند موارد زیر بروید:

کلم پیچ
اسفناج
کلم سبز

۷. ساز بزنید

نواختن ساز یک راه سرگرم کننده و خلاقانه برای تقویت هوش شماست. مزایای ساز زدن برای شما عبارت است از:

تقویت هوش شنیداری
تقویت مهارت‌های فیزیکی
تقویت حافظه
تقویت درک الگوها

در واقع باید عنوان کنیم که ساز زدن، این توانایی‌های حسی و شناختی شما را به چالش می‌کشد. در نتیجه، نواختن یک آلت موسیقی ممکن است به افزایش عملکرد شناختی و عصبی شما کمک کند.

اگر یک نوازنده باتجربه هستید، با یادگیری آهنگ‌ها یا سبک‌های جدید موسیقی خود را به چالش بکشید. اگر نواختن ساز را بلد نیستید، به یاد داشته باشید که هیچ وقت برای شروع دیر نیست. برای شروع می‌توانید ساز مورد علاقه خود را بخرید و تعداد زیادی ویدیوی آموزش رایگان را به صورت آنلاین پیدا کنید.

۸. کتاب بخوانید

سال‌ها است که از مزایای کتاب خواندن گفته می‌شود و در بیشتر مطالعات انجام شده، مشخص شده که مطالعه به تقویت هوش کمک می‌کند.

مطالعه می‌تواند هر قسمت از مغز همراه با ارتباطات عصبی بین آن را تحریک کند. به همین خاطر، مشاهده می‌شود که افراد دارای عادت مطالعه در موارد زیر بسیار قوی هستند:

توجه
پیش بینی کردن
حافظه فعال
حافظه ذخیره اطلاعات برای طولانی مدت
استدلال انتزاعی
درک مطلب
پردازش بصری حروف

همچنین ثابت شده است که مطالعه ارتباط بین مناطق مغزی مرتبط با درک مطلب را افزایش می‌دهد. این اثر می‌تواند تا چند روز پس از خواندن ادامه داشته باشد و مزایای طولانی مدتی را برای فرد داشته باشد.

۹. به یادگیری ادامه دهید

اگر می‌خواهید هوش خود را افزایش دهید، هدفتان این باشد که به صورت مادام‌العمر به یادگیری خود ادامه دهید و آن را متوقف نکنید. در بسیاری از مطالعات علمی ثابت شده، افرادی که برای تحصیل در مقاطع بالاتر اقدام می‌کنند، از هوش بیشتری برخوردار هستند و این نشان می‌دهد که یادگیری عملکرد شناختی و مغزی آنها را فعال نگه می‌دارد.

یادگیری مداوم عملکرد شناختی را افزایش می‌دهد و از مغز شما محافظت می‌کند. ادامه تحصیل به این معنا نیست که حتما تحصیل خود را تا مقطع دکترا دانشگاه ادامه دهید و مدرک بگیرید. شما می‌توانید یادگیری را با کارهای زیر نیز انجام دهید:

به پادکست گوش دهید.
سخنرانی‌های TED را تماشا کنید.
در سخنرانی‌ها یا کارگاه‌های مفید شرکت کنید.
یک سرگرمی جدید انتخاب کنید.
یک زبان جدید یاد بگیرید.
در مورد یک موضوع جدید کتاب بخوانید.

۱۰. معاشرت کنید

از آنجایی که انسان‌ها موجوداتی اجتماعی هستند، این ویژگی می‌تواند آمادگی ذهنی آنها را افزایش دهد. این به این دلیل است، که اجتماعی شدن ذهن و توانایی شناختی را تحریک می‌کند.

اگر در تست شخصیت شناسی مشخص شده که فردی درونگرا هستید و ارتباط برقرار کردن با افراد جدید برای شما دشوار است، می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید:

در انجمن‌های شغل خود عضو شوید.
به یک باشگاه، باشگاه، یا تیم ورزشی بپیوندید.
در یک کلاس ثبت نام کنید.
در کتابخانه عضو شوید.
دوباره با دوستان قدیمی خود ارتباط برقرار کنید.

سخن پایانی

به یاد داشته باشید، ضریب هوشی بالا و باهوش بودن به معنای دانایی بیشتر نیست. هوش به فعالیت‌های مغزی، توانایی شما در حل مسئله و یادگیری چیزهای جدید ارتباط دارد.

با پیروی از نکات ذکر شده در این مقاله، ممکن است می‌توانید روی سلامت مغز خود کار کنید و هوش خود را در طول زمان افزایش دهید.