حسابرسی چیست و انواع آن کدام است؟
در هر کسب و کاری، مهم‌ترین خواسته کارفرما این است که تمام اطلاعات مالی شفاف باشد و با قوانین نیز همسو باشند. حسابرسی و استخدام حسابداری حسابرسی مالی همان چیزی است که تمام کارفرمایان می‌خواهند و برای هر کسب و کاری ضروری است، چرا که هدف آنها دستیابی به حداکثر شفافیت در رابطه با سیاست‌های مالی و اقتصادی شرکت است. بنابراین قبل از شناخت انواع حسابرسی، باید به طور کامل با مفهوم حسابرسی آشنایی پیدا کنید.
فرآیند حسابرسی
حسابرسی فرآیندی است که برای بررسی جنبه‌های خاصی از یک سازمان استفاده می‌شود. در پروسه حسابرسی معاملات مالی و وضعیت یک شرکت از نظر مالی مرور می‌شود. حتی در این پروسه حسابرسانی نیز وجود دارند اوضاع مالی شرکت را بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند که سازمان از قوانین و مقررات پیروی می‌کند.
در طول پروسه حسابرسی، حسابرس تمام داده‌های مالی حاصل از معاملات شرکت را بررسی و جمع آوری می‌کند. در واقع این اتفاق در طول سال رخ داده است و داده‌ها را از نظر صحت و اصولی بودن ارزیابی می‌شوند. به همین خاطر، برای حسابرس شدن به اطلاعات زیادی در مورد قوانین مالیاتی و حسابداری و همچنین تجربه زیاد نیاز است.
بسته به نوع حسابرسی، ممکن است نتایج حسابرسی با صاحبان شرکت‌ها یا سازمان‌های دولتی به اشتراک گذاشته شود.
- بیشتر بخوانید: چگونه حسابدار شویم؟
انواع حسابرسی
در طول فرآیند حسابرسی انواع مختلفی حسابرس وجود دارد که هر کدام شرح وظایف متفاوتی دارند. انواع مختلف حسابرسی به شرح زیر است:
حسابرسی داخلی
حسابرسی داخلی توسط شخص یا تیمی در سازمان شما انجام می‌شود. حسابرسی داخلی که به آن ممیزی داخلی نیز گفته می‌شود، می‌تواند به مدیران اجرایی و ذینفعان کمک کند تا تصویری دقیق از سلامت مالی شرکت دریافت کنند. صاحبان شرکت و یا سهامداران معمولاً حسابرس داخلی را استخدام می‌کنند تا کارها و وظایف زیر را انجام دهد:
- انجام حسابداری و گزارشگیری مالی
- انطباق رویه‌های مالی با قانون
- بررسی اثربخشی روش‌های فعلی
- اعلام مشکلات و نگرانی‌های اجرایی
حسابرسی خارجی
حسابرسی خارجی توسط اشخاص ثالث و بی‌طرف، مانند سازمان‌های دولتی و شرکت‌های مالی انجام می‌شود. در واقع این پروسه برای این انجام می‌شود که از انطباق سوابق و کارهای مالی و مالیاتی شرکت شما اطمینان حاصل شود و به همین دلیل این کار را افرادی خارج از شرکت انجام می‌دهند.
گزارش حسابرسی خارجی بسیار مهم است، زیرا شامل ارزیابی حسابرس از صداقت شرکت می‌شود. نظر حسابرس خارجی بی طرفانه و محض است و به همین خاطر، به طور خاص به منظور تعیین اینکه آیا یک شرکت با سهامداران خود صادق است یا خیر استفاده می‌شود.
حسابرسی مالی
حسابرسی مالی به طور خاص بر وضعیت مالی یک سازمان متمرکز است. حسابرسان برای تأیید سوابق مالی شرکت‌ها که شامل هزینه‌ها، درآمد، سرمایه گذاری و دارایی‌ها می‌شود، کار خود را انجام می‌دهند. آنها معمولاً این اطلاعات را برای تصمیم نهایی برای سرمایه گذاران یا سهامداران جمع آوری می‌کنند. در واقع این اطلاعات به شرکت‌ها کمک می‌کند تا برای آینده مالی شرکت بهتر و اصولی‌تر تصمیم گیری کنند.
حسابرسی عملیاتی
حسابرسی عملیاتی برای ارزیابی و تجزیه و تحلیل کارهای مالی سازمان شامل سیاست‌ها، رویه‌ها، اهداف، فلسفه‌ها و فرهنگ طراحی شده‌اند. حسابرسان عملیاتی که معمولاً کار خود را در داخل سازمان انجام می‌دهند، به دنبال شناسایی زمینه‌های ناکارآمد مالی و اقتصادی و ارائه توصیه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها، ساده سازی فرایندها و بهبود سیاست‌ها هستند.
به عنوان مثال، یک تولید کننده ممکن است حسابرسی عملیاتی روی زنجیره تامین شرکت انجام دهد تا راه‌های کاهش هزینه‌ها و ساده سازی روش‌های تحویل محصول را شناسایی کند.
حسابرسی قانونی
این نوع از حسابرسی از تخصصی‌ترین نوع حسابرسی است. حسابرسان قانونی در وظایف خود شبیه حسابرسان خارجی هستند، اما هدف از ممیزی آنها بسیار مشخص است. این حسابرسی به عنوان بخشی از مراحل قانونی مالی در شرکت‌ها انجام می‌شود. گزارش حسابرسی بخشی از گزارشی است که باید به عنوان شاهد برای درخواست‌های قانونی ارائه می‌شود. حسابرس قانونی ممکن است این مدل حسابرسی را برای استیضاح فردی در برابر خلاف‌هایی مانند اختلاس، کلاهبرداری یا هرگونه فعالیت مجرمانه دیگر انجام دهد. اهداف اصلی حسابرسی قانونی عبارت‌اند از:
- تشخیص اینکه آیا تقلبی در حال انجام است یا خیر
- تعیین دوره کلاهبرداری
- بررسی نحوه انجام کلاهبرداری
- برآورد میزان ضرر و زیان احتمالی
- جمع آوری شواهد دقیق برای ارائه در دادگاه
- توصیه‌هایی برای جلوگیری از این تخلف‌ها
حسابرسان قانونی به عنوان متصدیان یک حوزه تخصصی حسابرسی باید دارای دانش تخصصی در زمینه‌های مختلف باشند که عبارت‌اند از:
- حسابداری
- جرم شناسی
- حقوق
- حسابرسی تحقیقی
- علوم کامپیوتر
- تجزیه و تحلیل داده‌ها
- یادگیری ماشین
حسابرسی رعایتی
در این مدل حسابرسی، حسابرس میزان رعایت احکام، رویه‌ها و قوانین و مقررات دولتی را بررسی می‌کند. در واقع در این مدل حسابرسی میزان رعایت اصول و ضوابط و سیاست‌های شرکت در حیطه مالی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
نتیجه گیری
شاید برای بسیاری حسابرسی همان حسابداری به شمار آید و تمام آنچه در حسابرسی انجام می‌شود را در شغل‌های رشته حسابداری خلاصه کنند. اما حسابرسی مقوله‌ای جدا از حسابداری است و در واقع می‌توان حسابرسی را تکمیل کننده کار حسابداری دانست.
انواع مختلفی از حسابرسی وجود دارد که ممکن است برای جنبه‌های مختلف سازمان خود به آنها نیاز داشته باشید. هر حسابرس در یک رشته خاص تخصص دارد و هدفش موضوع خاصی است که به طور جداگانه برای سازمان شما ارزش خواهد داشت.
